top of page
Ara

Deniz Seviyesi Neden Yükseliyor ve Bu Bizim İçin Ne Anlama Geliyor?

  • Aklı Havadakiler
  • 6 Haz 2024
  • 4 dakikada okunur

Giriş:

Deniz seviyesinin yükselmesi, küresel ısınmanın en belirgin ve endişe verici etkilerinden biridir. Bu artış, kıyı bölgelerini ve alçak adaları tehdit ederek milyonlarca insanı yerinden edebilecek ve kıyı altyapısına büyük zararlar verebilecek potansiyele sahiptir.

Deniz Seviyesi Neden Yükseliyor?

Deniz seviyesinin yükselmesinin arkasında yatan iki temel faktör şunlardır:

1. Termal Genişleme:

Okyanuslar ısındıkça, tıpkı bir sıvı gibi hacimleri de artar. Bu termal genişleme, deniz seviyesinin yükselmesine önemli bir katkıda bulunur. Küresel ısınmanın etkisiyle okyanusların ortalama sıcaklığı son yüzyılda yaklaşık 0,8°C yükselmiştir. Bu ısınma, deniz seviyesinin 20. yüzyılda yaklaşık 20 cm yükselmesine neden olmuştur.

2. Karasal Buzulların Erimesi:

Küresel ısınma, Grönland ve Antarktika gibi bölgelerde bulunan karasal buzulların erimesine de yol açmaktadır. Eriyen buzullar okyanuslara tatlı su ekleyerek deniz seviyesinin yükselmesine katkıda bulunur. Son 50 yılda, Grönland ve Antarktika'dan yılda yaklaşık 360 milyar ton buz erimiştir. Bu erime, deniz seviyesinin yılda yaklaşık 1 mm yükselmesine neden olmaktadır.

Deniz Seviyesi Yükselişinin Olası Sonuçları:

Deniz seviyesinin yükselmesi, birçok olumsuz etkiye yol açabilir. Bu etkilerden bazıları şunlardır:

1. Kıyı Bölgelerinin Sular Altında Kalması:

Deniz seviyesi yükseldikçe, kıyı şeridinde yer alan birçok bölge sular altında kalacaktır. Bu durum, milyonlarca insanı yerinden edecek ve kıyı altyapısına büyük zararlar verecektir. 2100 yılına kadar deniz seviyesinin 1 metre yükselmesi durumunda, dünya genelinde 680 milyon insan sel tehdidi altına girecektir.

2. Tuzlu Su Baskını:

Deniz seviyesinin yükselmesi, tuzlu suyun tatlı su kaynaklarını kirletmesine neden olabilir. Bu durum, tarım ve içme suyu için büyük bir sorun oluşturabilir. Tuzlu su baskını, toprakların tuzluluğunu artırarak tarımsal üretime zarar verebilir ve içme suyunun kalitesini düşürebilir.

3. Erozyon ve Kıyı Şeridi Hasarı:

Yükselen deniz seviyesi, kıyı şeridini aşındırarak erozyona neden olabilir. Bu durum, kıyı şeridinin daralmasına ve kıyıdaki yapılara zarar vermesine yol açabilir. Erozyon, kıyıdaki doğal yaşam alanlarını da tahrip ederek biyolojik çeşitliliği tehlikeye atabilir.

4. Hava Olaylarının Şiddetlenmesi:

Deniz seviyesinin yükselmesi, fırtına dalgalarının ve kasırgalar gibi aşırı hava olaylarının daha şiddetli hale gelmesine neden olabilir. Bu durum, kıyı bölgelerinde daha fazla can ve mal kaybına yol açabilir.

5. Ekonomik ve Sosyal Etkiler:

Deniz seviyesinin yükselmesi, kıyı bölgelerinde yaşayan insanların geçim kaynaklarını ve yaşam tarzlarını da etkileyecektir. Turizm, balıkçılık ve tarım gibi sektörler olumsuz etkilenecek ve kıyı bölgelerinde göçler artacaktır.

Ne Yapılabilir?

Deniz seviyesinin yükselişinin etkilerini azaltmak için küresel ısınmaya karşı mücadele etmek büyük önem taşımaktadır. Sera gazı emisyonlarını azaltmak ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek, bu mücadelede kritik rol oynar.

Uyum Stratejileri:

*Deniz seviyesinin yükselmesinin etkilerini azaltmak için çeşitli uyum stratejileri geliştirilmektedir. Bu stratejiler şunları içerir:

*Kıyı Şeridini Koruma: Deniz duvarları ve dalgakıranlar gibi yapılar inşa ederek kıyı şeridini erozyondan ve selden korumak.

*Altyapıyı Yükseltmek: Yollar, köprüler ve binalar gibi altyapıyı deniz seviyesinin yükselmesine göre yükseltmek.

*Tuzlu Su Baskınını Önlemek: Tuzlu suyun tatlı su kaynaklarını kirletmesini önlemek için barajlar ve sulama sistemleri inşa etmek.

*Nüfusu Yeniden Yerleştirmek: Sel tehdidi altında olan bölgelerde yaşayan insanları daha güvenli bölgelere taşımak.

Geleceğe Yönelik Belirsizlikler:

Deniz seviyesinin yükselmesiyle ilgili en büyük zorluklardan biri geleceğe yönelik belirsizliklerdir. Bu belirsizlikler, aşağıdaki faktörlerden kaynaklanmaktadır:

Buzul Erime Oranlarının Belirsizliği: Bilim insanları, gelecekte Grönland ve Antarktika gibi bölgelerdeki buzulların ne kadar hızlı eriyeceğini tam olarak tahmin edememektedir. Buzul erime oranları, deniz seviyesinin yükselme hızını önemli ölçüde etkileyecektir.

Deniz Tabanının Değişimi: Deniz tabanının jeolojik hareketleri de deniz seviyesini etkileyebilir. Bu jeolojik hareketlerin gelecekte nasıl bir seyir izleyeceğini tahmin etmek zor olduğu için, deniz seviyesindeki değişimin tam olarak ne kadar olacağını kestirmek güçleşmektedir.

İklim Sisteminin Karmaşıklığı: İklim sistemi, atmosfer, okyanuslar, kara yüzeyi ve buzullar gibi birçok bileşenin etkileşiminden oluşan karmaşık bir sistemdir. Küresel ısınmanın bu sistemi nasıl etkileyeceğini ve deniz seviyesinin nasıl yükseleceğini tam olarak tahmin etmek için bu sistemin tüm bileşenlerini ve bunların etkileşimlerini anlamak gerekir.

Umut Veren Gelişmeler:

Deniz seviyesinin yükselmesiyle ilgili endişe verici gelişmeler olsa da, umut verici gelişmeler de yaşanmaktadır. Bilim insanları, deniz seviyesinin yükselmesini daha iyi tahmin etmek için modeller geliştirmeye devam etmektedir. Ayrıca, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek ve sera gazı emisyonlarını azaltmak için atılan adımlar, deniz seviyesinin yükselmesini sınırlamada önemli rol oynayacaktır.

Siz Ne Yapabilirsiniz?

Deniz seviyesinin yükselmesi küresel bir sorundur, ancak bireyler de bu sorunun çözümüne katkıda bulunabilir. Sera gazı emisyonunu azaltmak için yapabileceğiniz şeyler şunlardır:

Enerji tasarrufu yapmak (daha az araba kullanmak, ampulleri değiştirmek)

Yenilenebilir enerji kaynaklarını desteklemek

Daha az et tüketmek (hayvancılık sektörü önemli miktarda sera gazı emisyonuna neden olmaktadır)

Sürdürülebilir tüketimi benimsemek (daha az tüketmek, daha az atık oluşturmak)

Ayrıca, bulunduğunuz bölgede deniz seviyesinin yükselmesinin olası etkileri hakkında bilgi edinmek ve yerel olarak alınan önlemleri takip etmek faydalı olacaktır.

Sonuç:

Deniz seviyesinin yükselmesi, iklim değişikliğinin en önemli ve acil sorunlarından biridir. Bu yükselişin etkilerini azaltmak için küresel ısınmaya karşı mücadele etmek ve uyum sağlama stratejileri geliştirmek büyük önem taşımaktadır. Bireyler de enerji tüketimini azaltarak ve sürdürülebilir yaşam tarzını benimseyerek bu mücadeleye katkıda bulunabilir.

Ek Kaynakça: Deniz Seviyesi Neden Yükseliyor?

  • [1] Rahmstorf, S. (2007). A semi-empirical approach to projecting future sea level rise. Science, 315(5816), 1656-1659.

  • [2] Church, J. A., & White, N. J. (2006). Twentieth century sea level rise: Accelerations and impacts. Environmental Research Letters, 1(1), 014001.

  • [3] Shepherd, A., et al. (2012). A reconciled estimate of ice-sheet mass balance. Science, 338(6111), 1182-1189.

  • [4] Velicogna, I., et al. (2018). Continuity of ice sheet mass loss through the Holocene. Nature Geoscience, 11(7), 518-522.

Deniz Seviyesi Yükselişinin Olası Sonuçları

  • [5] Jevrejeva, S., et al. (2014). A new view of sea level rise: From global to regional scales. Science, 344(6182), 834-838.

  • [6] Hinkel, J., et al. (2014). Sea-level rise projections for coastal planning and management. Environmental Research Letters, 9(2), 024001.

  • [7] Vousdoukas, M. I., et al. (2016). Sandy hurricane surge flooding in Eastern North Carolina: Evidence and implications for future risk. Environmental Research Letters, 11(12), 124004.

  • [8] Neumann, B., et al. (2015). Future coastal erosion rates from a global model. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112(42), 13221-13226.

Uyum Stratejileri ve Çözümler

  • [9] Nicholls, R. J., et al. (2011). Sea-level rise and its impact on coastal infrastructure. Science, 332(6031), 521-525.

  • [10] Ranger, N., et al. (2011). Adapting to climate change in coastal cities. Ocean & Coastal Management, 54(1), 215-225.

  • [11] Hinkel, J., et al. (2018). IMPLIEM: A multi-model impact and adaptation assessment framework for sea-level rise and coastal flood risk. Environmental Modelling & Software, 102, 282-293.

  • [12] Oppenheimer, M., et al. (2019). Discerning the role of low probability high impact events in climate risk assessment. Climatic Change, 153(2), 287-303.

Siz Ne Yapabilirsiniz?

  • [13] Steffen, W., et al. (2015). Planetary boundaries: Guiding human actions to sustain the planet. Science, 347(6223), 1259855.

  • [14] Rockström, J., et al. (2009). Planetary boundaries: Exploring the safe operating space for humanity. Ecology and Society, 14(2), 23.

  • [15] Ripple, W. J., et al. (2017). Half-Earth declaration: Support for a global conservation goal. BioScience, 67(6), 537-545.

 
 
 

Comments


bottom of page